Benoeming van deskundigen – alle 7 scenario’s uitgelegd

Rechterlijke benoeming • Gerechtelijk deskundige • Benoeming door een partij • Kantonrechter • Leidraad deskundigen • Bouwdeskundige • Lijst deskundigen rechtbank

Wanneer een deskundige moet worden benoemd in een bouwgeschil, schadezaak of gerechtelijke procedure, is het cruciaal dat de juiste stappen worden gevolgd. Het Expertise Coördinatie Centrum (ECC – NRBI) biedt meerdere routes voor een onafhankelijke, toetsbare en wettelijk correcte benoeming van een deskundige.

Hieronder lees je de zeven meest voorkomende scenario’s voor de benoeming van deskundigen, afgestemd op rechterlijke benoeming, civiele procedures, kantonprocedures en deskundigenonderzoeken buiten rechte.


Scenario 1 – Benoeming deskundige door partijen (uit register of lijst)Benoeming deskundigen

Partijen kunnen gezamenlijk een deskundige kiezen uit:

  • het NRBI-register,

  • een lijst deskundigen van de rechtbank, of

  • een externe lijst van bouwdeskundigen.

Dit wordt vaak gedaan bij bouwgeschillen, verbouwingsschade, opleverkwesties en civiele zaken buiten de rechter om.

SEO-punten verwerkt: benoemen deskundige • benoeming door een partij

Risico’s bij dit scenario:

  • Partijen wijzen soms een deskundige aan die niet onafhankelijk is.

  • Niet iedere deskundige uit een “lijstje” wil optreden als gerechtelijk deskundige.

  • De deskundige moet altijd vooraf toestemming geven volgens de Leidraad deskundigen.

  • Verkeerde selectie kan leiden tot hoger risico op betwisting of ongeldig onderzoek.


Scenario 2 – Benoeming deskundige via ECC (procesgestuurd en onafhankelijk)

Partijen, advocaten of gemachtigden kunnen het ECC vragen om een deskundige te benoemen.
Dit wordt gebruikt wanneer partijen deskundigheid zoeken, maar het proces onafhankelijk willen houden.

Het ECC:

  1. analyseert het dossier;

  2. voert een onafhankelijkheidstoets uit;

  3. selecteert een passende bouwdeskundige of technisch specialist;

  4. stelt een formeel document op voor benoeming (geschikt voor partijen, rechtbank of kanton).

Benoemen deskundige • bouwdeskundige benoemen

Dit is een veilige route wanneer partijen wel willen kiezen, maar fouten of invloed willen vermijden.


Scenario 3 – Onafhankelijke benoeming via ECC wanneer partijen elkaar niet vertrouwen

In veel bouwzaken vertrouwen partijen elkaars keuze niet.
Bij twijfel kan een onafhankelijk benoemingsverzoek worden ingediend bij het ECC.

Het ECC:

  • beoordeelt het verzoek,

  • bepaalt het expertisehonorarium,

  • doet een neutraal deskundigenvoorstel,

  • benoemt na akkoord een onafhankelijke deskundige.

In dit scenario wordt de identiteit van de deskundige pas op locatie bekendgemaakt om beïnvloeding te voorkomen.

Verzoek tot benoeming deskundige • benoemen deskundige onafhankelijk


Scenario 4 – Benoeming van multidisciplinaire deskundigen (complexe dossiers)Benoeming deskundigen bij gerechtelijke onderzoeken

Bij complexe bouwzaken zijn vaak meerdere specialisten nodig:

  • bouwexpert

  • installatiedeskundige

  • kostenexpert

  • trillingsspecialist (NRVI)

  • constructiedeskundige

  • bouwpatholoog

  • juridisch-technisch deskundige

Het ECC:

  1. bepaalt welke disciplines noodzakelijk zijn,

  2. toetst onafhankelijkheid per deskundige,

  3. benoemt een multidisciplinair team,

  4. stelt rapportagekaders op,

  5. bewaakt proces en methodiek.

Deskundigenonderzoek • bouwdeskundige • gerechtelijk deskundige

Dit voorkomt tegenstrijdige rapporten en versnippering.


Scenario 5 – Rechterlijke benoeming via spoed / 24-uurs interventie

In bepaalde situaties is een spoedbenoeming van een deskundige noodzakelijk, zoals bij:

  • instortingsgevaar

  • ernstige schade

  • acuut bewijsverlies

  • risico op escalatie

Een partij kan in spoedeisende gevallen:

  • een verzoek tot benoeming deskundige indienen, of

  • de rechter verzoeken een gerechtelijk deskundige te benoemen.

Het ECC kan binnen 24 uur:

  • een spoed-deskundige inzetten,

  • onafhankelijkheid toetsen,

  • bewijs veiligstellen.

Rechterlijke benoeming • gerechtelijk deskundige • kantonrechter


Scenario 6 – Benoeming na mislukte mediation of bindend advies

Wanneer mediation, bindend advies of onderhandeling vastloopt, resteert vaak een onafhankelijk deskundigenonderzoek.

Partijen kunnen dan:

  • zelf een deskundige benoemen,

  • of de rechter verzoeken om rechterlijke benoeming van een deskundige.

Het ECC zorgt dat het deskundigenonderzoek volledig losstaat van eerdere mislukte trajecten.

Verzoek tot benoeming deskundige • benoemen bouwdeskundige


Scenario 7 – Benoeming deskundige door kantonrechter of rechtbank (gerechtelijk deskundige)

Bij een juridische procedure (civiel of kanton):

  • kan de rechter op eigen initiatief een deskundige benoemen, of

  • een partij kan een verzoek tot benoeming deskundige doen.

De rechter moet daarbij de Leidraad deskundigen volgen.

In bouwzaken wordt de deskundige vaak geselecteerd uit:

  • een lijst deskundigen van de rechtbank,

  • het NRBI-register (bouwkundig deskundigen),

  • het ECC-systeem voor onafhankelijke benoeming.

Het ECC kan het volledige traject voorbereiden:

  1. opstellen van concept-vraagstelling volgens Leidraad deskundigen;

  2. aanleveren van geschikte Rbi-bouwdeskundigen;

  3. uitvoeren onafhankelijkheidstoets;

  4. opstellen benoemingsdocument voor de rechter;

  5. procescoördinatie tijdens gerechtelijk deskundigenonderzoek.

Benoeming deskundige door kantonrechter • gerechtelijk deskundige • leidraad deskundigen • lijst deskundigen rechtbank


Slotparagraaf voor SEO en juridische duidelijkheidBenoeming deskundigen of benoeming gerechtelijk deskundigen

Een partij kan altijd de rechter verzoeken om een (bepaalde) deskundige te benoemen.
Bij de benoeming van een bouwdeskundige in een gerechtelijke procedure geldt de Leidraad deskundigen.
Voor een onafhankelijke selectie wordt vaak gebruikgemaakt van het NRBI-register of de lijst deskundigen van de rechtbank.

ECC–NRBI biedt een volledig onafhankelijk, gecontroleerd en juridisch verantwoord systeem voor alle vormen van deskundigenbenoeming.

Keuzevrijheid & transparantie


Het NRBI heeft als doel zijn leden vindbaar en boekbaar te maken voor aanvragers. Een opdracht komt tot stand tussen aanvragers en de gekozen zelfstandig Register Bouwkundig Inspecteurs. Transparantie en keuzevrijheid zijn belangrijk. U kiest zelf de Rbi-er. Door dit mogelijk te maken waarborgen wij de objectiviteit van de Register Bouwkundig Inspecteurs.

Zoek Rbi-er Leden